Sadece 4 gün önce teknoloji gündemine bomba gibi bir haber düştü: Google Motorola’yı (aslında Motorola’nın mobil cihazlar kolu olan Motorola Mobility’yi) satın almıştı. Hisse başına 40 dolar ödeyen Google, toplamda 12.5 milyar dolar para verdi bu satın alma için. Gerçekten büyük para ve herşeye rağmen Motorola’nın borsa değerinin bile üstünde bir rakamdı bu.
Motorola’nın NewYork borsasındaki değeri 7.27 milyar dolarken Google’ın yüzde 60 daha fazla para ödemesi ilk bakışta mantıksız gibi görülebilir. Ancak amiyane tabirle ‘kazın ayağı öyle değil’. Bu agresif satın alma ise firmanın başına geçip CEO koltuğuna 6ay önce oturan Google’ın kurucusu Larry Page tarafından yapıldı. Elbette Google’ın bildiği bazı şeyler vardı. Birçok yerde yazıldığı gibi bunun birkaç sebebi var. Şimdi onları tek tek ele alalım:
- Motorola patent zengini olması: Geçtiğimiz günlerde İstanbul’da katıldığım bir basın toplantısında büyük bir firmanın üst düzey bir yöneticisi ‘patent savaşları geliyor hem de çok şiddetli’ demişti. Yine birkaç gün önce Apple’ın Samsung’un tabletinin satışlarını AB ülkelerinde durdurması bu savaşın çoktan başladığının bir göstergesiydi. Her ne kadar bugünlerde pek bilinmese de bir dönem dünya telefon pazarının önemli oyuncularından olan Motorola’nın elinde 17 bin patent ve 7500 patent uygulaması var. Son yıllarda Android işletim sistemi ile mobil dünyaya adım atan Google, birçok üreticinin bu işletim sistemini kullanan cihazlar piyasaya sürmesine ön ayak oldu. Ancak son aylarda başta Samsung ve HTC olmak üzere ana üreticiler patent sorunlarıyla boğuşuyordu. İşte bu hamle, Google’ın iş ortaklarını bir nebze olsun rahatlatacak bir hareket oldu. Ayrıca ilerde ortaya çıkabilecek patent sorunlarının da önü alınmış oluyor. Olayın bir diğer yönünde ise gerekirse Google’ın elindeki patentlerle dava açması da mümkün.
Şahsi fikrim bu patent konusu daha da büyüyecek. Her ne kadar Apple Samsung’un 10 inçlik Galaxy Tab cihazını yasaklatmış olsa da kısa bir süre sonra bu yasak kaldırıldı. Ama görünen o ki bu savaşlar daha da şiddetlenecek. Öte yandan sadece patent sahibi olmakla uzun süre Google’ın rekabet edeceğini düşünmek de zor. Ar-Ge konusunda daha fazla yatırım ve çalışma bekliyor Google’ı. Çünkü gelişen teknoloji alanında sürekli bir şeyler üretmek ve yenilikler yapmak gerekiyor. Bu da sadece firma/patent satın alarak olacak iş değil.
Mobil dünyadaki patent davaları
- Apple ve Microsoft’la rekabet etmek için elini güçlendirdi: Google, 2007 yılında piyasaya sürdüğü mobil işletim sistemi Android ile cep telefonları ve benzeri cihazlar için yazılım üretmeye başlamıştı. Piyasayadaki boşluk, Apple’ın zaman zaman can sıkıcı boyutlara varan fiyat politikaları ve burnundan kıl aldırmaz tavırları Android’in hızla yaygınlaşmasına sebep oldu. Google’ın bu işletim sistemini bedavaya dağıtması da bir yayılma hızının bir diğer sebebiydi. Ancak Apple, son dönemde düşen pazar payları için mantıklı çözümler üretmeye başladı. Ayrıca bugüne kadar sessiz kalan ve mobil dünyada pek varlık gösteremeyen Microsoft’un Windows Mobile’ın geliştirilmiş versiyonu olan Windows Phone 7’yi piyasaya sürmesi Google’ı telaşlandırmaya yetti. Hatta Microsoft, halen dünyanın en büyük telefon üreticisi olan Nokia’yı WP7 ailesine kattığında Google için tehlike çanları da çalmaya başladı. Yeri gelmişken belirteyim Microsoft, Motorola’yıWP7 saflarına katmak için uğraşıyordu ve satış öncesinde görüşmeler devam ediyordu. İşte bu satın alma ile Google hem kendi hem de iş ortakları için sağlam bir kale edinmiş oldu.
- Donanım pazarında da yer alma isteği: Google’ın telefon üretme isteği önceden beri bilinen bir gerçek. Hatta ilk olarak HTC ile Nexus One ardından Samsung ile Nexus S isimli Google markalı iki telefon da üretti firma. Ancak her iki cihazdan da beklediği verimi aldığı söylenemez. Hatta Nexus One’ın ilk hayal kırıklığından sonra Google bir daha telefon üretmeyeceğini (ya da ürettirmeyeceğini) açıklamıştı. Ama Nexus S ile bir deneme başarısız deneme daha yaptı. Motorola ise sessiz ve derinden gelen bir marka idi. Özellikel Droid isimli telefonu iPhone ile rekabet edebilecek kadar iyi bir model olarak biliniyor. Ayrıca piyasaya satılmakta olan Xoom isimli bir tableti de var firmanın ve ‘iPad Killer’ olarak tanımlanan cihazlar arasında en güçlü olanlarından biri. Artık Motorola Google’a telefon üretecek. Bu sayede Google donanım pazarında da daha sağlam bir şekilde durabilecek. Tabi bu alanın çok farklı bir alan olduğunu ve kendine has kuralları olduğunu da unutmamak lazım. Google bu sefer tekminli ama hala donanım anlamında çok bilgili bir firma değil. Burada Motorola’yı güveniyor ki mantıklı bir hareket.
Öte yandan bu satın almaya HTC, Samsung ve LG gibi ana Android üreticileri ‘olumlu görüş’ bildirdiler. Elbette onlar için çok iyi bir durum ortaya çıkıyor: Patent davalarından uzak durabilecekler. Bu sayede önümüzdeki günlerde Android için daha çok satış ve daha fazla genişleme öngörülebilir. Tabi rakiplerin de elinin boş durduğu söylenemez. Apple 15-20 gün sonra muhtemel ismi iPhone 5 olan yeni telefonunu tanıtıyor. İddialardan biri ise uygun fiyatlı bir iPhone modeli daha üretmek ki bence çok mantıksız değil. Öte yandan Microsoft cephesinde ise WP7’li telefon yağmuru başlamak üzere. Kısa bir süre deneyimleme imkanı bulduğum WP7’nin rakipleri arasında öne çıkacağını söyleyebilirim.
Google, Apple ve Microsoft ana ekseninde önümüzdeki yıllarda çok çetin bir savaş olacak. Bu satın alma ise yaklaşan savaşın ayak sesleri. Bu büyük savaş sadece bu üç firma arasında değil aralarında Samsung, HTC, LG ve benzeri irili ufaklı üreticilerin de bulunduğu geniş bir cephede yapılacak. Savaşın sonucunda kim galip çıkacak bilinmez ama çok çetin bir çarpışma olacağı ve bazı firmaların bu savaşta yenilerek tarihe karışacaklarını öngörmek mümkün.
 Türkiye pazarında satışa sunuluyor. Telefonun özelliklerine bakıp alınıp alınmayacağını anlatıyorum.){kind=link}
Derli toplu bir analiz. Teşekkürler. Ufak bir ekleme yapmak istiyorum. Bu haberi ilk duyduğumda aklımdan şu geçti. Bu gelişme, HTC, Samsung vb. Android’li telefon üreticilerinin ne kadar hoşuna gidecek acaba? Çünkü Google’ın Motorola’ya stratejik konularda ve Android’in en güncel versiyonunu ilk kullanacağı cihaz konularında kıyak geçmesi sürpriz olmaz. Her ne kadar genel olarak Android ekosistemi güçlenecek olsa da diğer Android üreticilerinin elinin zayıflayacağını düşünüyorum.
Teşekkür ederim. Bahsettiğiniz konu benim de aklıma geldi. Elbette bir etkisi olacaktır. Sonuçta Google kendi evladına bazı ufak tefek torpiller yapacaktır. Ama rakiplerinin de (mesela HTC ve Samsung) Motorola’dan eksik kalır yanları yok. Hatta bazı noktalarda onların avantajları bile var. Çok büyük bir etkisi olacağını sanmıyorum. En azından Google bu kadar kayırmaz kayıramaz kendi evladını. Çünkü sonuçta diğer markalar da iş ortağı. Doğrudan rakibi değil. Ufak tefek jestlere kimse bir şey diyeceğini sanmıyorum.